زبان اسپانیایی

Spanish
	Castilian
	español, castellano
بیان	[espaˈɲol], [kasteˈʎano]
منطقه	اسپانیا, Hispanic America, گینه استوایی (see below)
تعداد گویشوران	۴۷۰ million (2016); ۵۷۰ million total speakers; زبان دوم: ۹۰ million (no date)
تبار:	Indo-European زبان‌های ایتالی زبان‌های رومی‌تبار Western زبان‌های ایبریایی-رومی West-Iberian Castilian languages Spanish; ; ; ; ; ; ;
شکل‌های اولیه	Old Spanish Spanish;
سامانه نوشتاری	الفبای لاتین (الفبای اسپانیایی); Spanish Braille
شکل‌های علامت‌دار	Signed Spanish (Mexico, Spain, & presumably elsewhere)
وضعیت رسمی
زبان رسمی در	20 countries آرژانتین; بولیوی; شیلی; کلمبیا; کاستاریکا; کوبا; جمهوری دومینیکن; اکوادور; السالوادور; گینه استوایی; گواتمالا; هندوراس; مکزیک; نیکاراگوئه; پاناما; پاراگوئه; پرو; اسپانیا; اروگوئه; ونزوئلا; ; Dependent entity پورتوریکو; ; Commonly used آندورا; بلیز; جبل طارق; فیلیپین; ایالات متحده آمریکا; ; International Organizations الگو:Country data African Union; اتحادیه اروپا; مرکوسور; سازمان کشورهای آمریکایی; سازمان ملل متحد; اتحادیه ملل آمریکای جنوبی (see many more) ;
تنظیم‌شده توسط	Association of Spanish Language Academies; (Real Academia Española and 22 other national Spanish language academies)
کدهای زبان
ایزو ۶۳۹-۱	es
ایزو ۶۳۹-۲	spa
ایزو ۶۳۹-۳	spa
گلاتولوگ
زبان‌شناسی	51-AAA-b

گسترش زبان اسپانیایی در جهان، آبی پررنگ:رسمی، آبی کم رنگ: دارای گویشور

زبان اسپانیولی ( español )، زبان اسپانیایی یا کاستیلی زبانی از خانوادهٔ زبان‌های رومی و یکی از پُرگویش‌وَرترین زبان‌های جهان است. طی آمار سال ۲۰۱۴ میلادی زبان اسپانیایی با ۴۷۰ میلیون نفر گوینده به عنوان زبان مادری، دومین زبان پرتکلم دنیا است.

در سال ۱۹۹۹، اسپانیایی زبان مادری ۳۵۸ میلیون نفر و مجموعاً ۴۱۷ میلیون سخنور بوده‌است. در حال حاضر این ارقام به ۴۰۰ و ۵۰۰ میلیون نفر افزایش یافته‌اند. در ایالات متحده حدود ۱۶ درصد جمعیت به زبان اسپانیایی تکلم می‌کنند، زبان اسپانیایی زبان دوم در ایالات متحده آمریکا است.

تاریخچه

زبان اسپانیایی کاستیلی در اواخر قرن سوم پیش از میلاد توسط رومی‌ها وارد شبه جزیره ایبری شد؛ و پس از مدتی بیشتر زبان‌های بومی آن منطقه مانند باسکی را کنار زد. این زبان از گروه رومی زبانهای ایتالیک یا لاتین می‌باشد و از اسپانیا و از طریق سیاست‌های استعماری پادشاهی اسپانیا در قرون وسطی و مناطق تحت سلطهٔ اسپانیا مانند آمریکای لاتین و برخی نقاط قاره آفریقا و آسیا کشیده شد. نخستین رمان شناخته شده در جهان را دن کیشوت می‌دانند که اثر یک اسپانیایی بنام سروانتس در قرون وسطی می‌باشد. این زبان مدت‌ها تحت فشار زبان عربی بسر می‌برد و واژگان بیشماری را از زبان عربی پذیرفته است.

پراکندگی جغرافیایی

کشور	جمعیت کشور	اسپانیایی به عنوان زبان مادری	دوزبانه و استفاده از اسپانیایی بعنوان زبان دوم	درصد اسپانیایی زبان جمعیت	جمعیت کل متکلمین به اسپانیایی
مکزیک	۱۱۲٬۳۹۶٬۲۱۱	۱۰۳٬۵۲۷٬۸۸۵	۷٬۱۱۰٬۰۳۱	۹۸٫۵٪	۱۱۰٬۶۳۷٬۹۱۶
ایالات متحده آمریکا	۳۰۹٬۰۵۹٬۷۲۴	۴۴٬۴۶۸٬۵۰۱	۶٬۲۳۱٬۴۹۹ + Students	۱۶٫۳٪	۵۰٬۰۰۰٬۰۰۰ + ۷٬۸۲۰٬۰۰۰ students
اسپانیا	۴۷٬۰۲۱٬۰۳۱	۴۱٬۸۴۸٬۷۱۷	۴٬۵۸۱٬۰۸۸	۹۸٫۸٪	۴۶٬۴۵۶٬۷۷۹
کلمبیا	۴۵٬۷۸۳٬۰۰۰	۴۵٬۳۳۸٬۹۰۵	۷۷٬۸۳۱	۹۹٫۲٪	۴۵٬۴۱۶٬۷۳۶
آرژانتین	۴۰٬۹۰۰٬۴۹۶	۳۹٬۶۰۸٬۰۴۰	۱٬۰۴۷٬۰۵۳	۹۹٫۴٪	۴۰٬۶۵۵٬۰۹۳
ونزوئلا	۲۹٬۰۵۶٬۰۰۰	۲۸٬۰۳۳٬۲۲۸	۶۷۴٬۱۰۰	۹۸٫۸٪	۲۸٬۷۰۷٬۳۲۸
پرو	۲۹٫۷۹۷٫۶۹۴	۲۳٬۷۶۹٬۶۲۰	۲٬۰۳۵٬۱۸۳	۸۶٫۶٪	۲۵٬۸۰۴٬۸۰۳
شیلی	۱۷٬۲۴۸٬۴۵۰	۱۵٬۵۱۳٬۲۵۵	۱٬۶۰۰٬۰۲۴	۹۹٫۳٪	۱۷٬۱۲۷٬۷۱۱
اکوادور	۱۴٬۳۰۶٬۰۰۰	۱۳٬۲۹۸٬۸۵۸	۷۳۳٬۳۲۴	۹۸٫۱٪	۱۴٬۰۲۴٬۳۷۶
گواتمالا	۱۴٬۳۶۱٬۶۶۶	۹٬۲۹۱٬۹۹۷	۳٬۱۱۶٬۴۸۲	۸۶٫۴٪	۱۲٬۴۰۸٬۴۷۹
کوبا	۱۱٬۲۳۵٬۸۶۳	۱۱٬۲۳۵٬۸۶۳		۹۹٫۴٪	۱۱٬۱۶۸٬۴۴۸
جمهوری دومینیکن	۱۱٬۲۳۵٬۸۶۳	۱۰٬۱۲۰٬۷۰۵	۶۲٬۵۵۸	۹۹٫۶٪	۱۰٬۱۸۴٬۱۰۰
بولیوی	۱۰٬۴۲۶٬۱۵۴	۴٬۳۵۰٬۸۳۳	۴٬۸۱۳٬۷۵۶	۸۷٫۹٪	۹٬۱۶۴٬۵۸۹
هندوراس	۸٬۲۱۵٬۳۱۳	۷٬۹۸۱٬۹۹۸	۱۵۱٬۱۶۱	۹۹٫۰٪	۸٬۱۳۳٬۱۵۹
مراکش	۲۹٬۶۸۰٬۰۶۹	۲۰٬۰۰۰	۶٬۴۷۹٬۹۳۵	۲۱٫۹٪	۶٬۴۹۹٬۹۳۵
السالوادور	۶٬۱۸۳٬۰۰۲	۶٬۱۸۳٬۰۰۲		۹۹٫۷٪	۶٬۱۶۴٬۴۵۱
فرانسه	۶۴٬۰۵۷٬۷۹۰	۴۴۰٬۱۰۶	۵٬۷۲۱٬۳۸۰	۹٫۶٪	۶٬۱۶۱٬۴۸۶
نیکاراگوئه	۵٬۸۲۲٬۰۰۰	۵٬۰۸۸٬۴۲۸	۵۵۱٬۳۲۸	۹۷٫۰٪	۵٬۶۴۷٬۳۴۰
کاستاریکا	۴٬۶۱۵٬۶۴۶	۴٬۳۴۵٬۱۳۰	۸۷٬۱۲۶	۹۹٫۲٪	۴٬۴۳۲٬۲۵۶
پاراگوئه	۶٬۴۶۰٬۰۰۰	۳۶۹٬۰۰۰	۴٬۰۴۳٬۵۵۵	۶۹٫۵٪	۴٬۴۸۹٬۷۰۰
پورتوریکو	۳٬۹۹۸٬۰۰۰	۳٬۸۰۲٬۰۹۸	۱۴۷٬۳۳۴	۹۸٫۸٪	۳٬۹۵۰٬۰۲۴
بریتانیا	۶۰٬۹۴۳٬۹۱۲	۱۰۷٬۶۵۴	۳٬۸۱۴٬۸۴۶	۶٫۴٪	۳٬۹۲۲٬۵۰۰
اروگوئه	۳٬۳۷۲٬۰۰۰	۳٬۲۵۷٬۳۵۲	۷۷٬۳۰۳	۹۸٫۹	۳٬۳۳۴٬۹۰۸
پاناما	۳٬۵۰۸٬۰۰۰	۲٬۶۲۲٬۷۲۰	۴۷۶٬۴۱۹	۹۳٫۱٪	۳٬۱۷۹٬۳۶۵
فیلیپین	۹۶٬۰۶۱٬۶۸۳	۲٬۶۶۰	۳٬۰۱۴٬۱۱۵	۳٫۱٪	۳٬۰۱۶٬۷۷۳
آلمان	۸۲٬۳۶۹٬۵۴۸	۱۴۰٬۰۰۰	۲٬۵۶۶٬۹۷۲	۳٫۲٪	۲٬۷۰۶٬۹۷۲
ایتالیا	۵۸٬۱۴۵٬۳۲۱	۸۹٬۹۰۵	۱٬۹۶۸٬۳۲۰	۳٫۵٪	۲٬۰۵۸٬۲۲۵
گینه استوایی	۱٬۱۵۳٬۹۱۵	n.a.	۱٬۰۴۴٬۲۹۳	۹۰٫۵٪	۱٬۰۴۴٬۲۹۳
کانادا	۳۳٬۲۱۲٬۶۹۶	۹۰۹٬۰۰۰	۹۲٬۸۵۳	۳٪	۱٬۰۰۱٬۸۵۳
پرتغال	۱۰٬۶۷۶٬۹۱۰	۹٬۷۴۴	۷۲۷٬۲۸۲	۶٫۹٪	۷۳۷٬۰۲۶
هلند	۱۶٬۶۴۵٬۳۱۳	۱۹٬۹۷۸	۶۶۲٬۱۱۶	۴٫۱٪	۶۸۲٬۰۹۴
بلژیک	۱۰٬۴۰۳٬۹۵۱	۸۵٬۹۹۰	۵۱۵٬۹۳۹	۵٫۸٪	۶۰۱٬۹۲۹
رومانی	۲۲٬۲۴۶٬۸۶۲		۵۴۴٬۵۳۱	۲٫۴٪	۵۴۴٬۵۳۱
سوئد	۹٬۰۴۵٬۳۸۹	۱۰۱٬۴۷۲	۴۴۲٬۶۰۱	۶٪	۵۴۴٬۰۷۳
استرالیا	۲۱٬۰۰۷٬۳۱۰	۱۰۶٬۵۱۷	۳۷۴٬۵۷۱	۲٫۳٪	۴۸۱٬۰۸۸
برزیل	۱۸۵٫۷۱۲٫۷۱۳	۴۴۵٬۰۰۵	۵ million students		unknown
لهستان	۳۸٬۵۰۰٬۶۹۶		۳۱۶٬۱۰۴	۰٫۸٪	۳۱۶٬۱۰۴
اتریش	۸٬۲۰۵٬۵۳۳		۲۶۷٬۱۷۷	۳٫۳٪	۲۶۷٬۱۷۷
ساحل عاج	۲۰٬۱۷۹٬۶۰۲		۲۳۵٬۸۰۶	۱٫۲٪	۲۳۵٬۸۰۶
الجزایر	۳۳٬۷۶۹٬۶۶۹		۲۲۳٬۰۰۰	۰٫۷٪	۲۲۳٬۳۷۹
دانمارک	۵٬۴۸۴٬۷۲۳		۲۱۹٬۰۰۳	۴٪	۲۱۹٬۰۰۳
اسرائیل	۷٬۱۱۲٬۳۵۹	۱۳۰٬۰۰۰	۴۵٬۲۳۱	۲٫۵٪	۱۷۵٬۲۳۱
سوئیس	۷٬۵۸۱٬۵۲۰	۱۲۳٬۰۰۰	۱۴٬۴۲۰	۱٫۷٪	۱۳۷٬۴۲۰
ژاپن	۱۲۷٬۲۸۸٬۴۱۹	۷۶٬۵۶۵	۶۰٬۰۰۰	۰٫۱٪	۱۳۶٬۵۶۵
بلغارستان	۷٬۲۶۲٬۶۷۵		۱۳۳٬۹۱۰	۱٫۸٪	۱۳۳٬۹۱۰
بلیز	۳۰۱٬۲۷۰	۱۰۶٬۷۹۵	۲۱٬۸۴۸	۴۲٫۷٪	۱۲۸٬۶۴۳
آنتیل هلند	۲۲۳٬۶۵۲	۱۰٬۶۹۹	۱۱۴٬۸۳۵	۵۶٫۱٪	۱۲۵٬۵۳۴
جمهوری ایرلند	۴٬۱۵۶٬۱۱۹		۱۲۳٬۵۹۱	۳٪	۱۲۳٬۵۹۱
سنگال	۱۲٬۸۵۳٬۲۵۹		۱۰۱٬۴۵۵	۰٫۸٪	۱۰۱٬۴۵۵
یونان	۱۰٬۷۲۲٬۸۱۶		۸۶٬۷۴۲	۰٫۸٪	۸۶٬۷۴۲
فنلاند	۵٬۲۴۴٬۷۴۹		۸۵٬۵۸۶	۱٫۶٪	۸۵٬۵۸۶
مجارستان	۹٬۹۳۰٬۹۱۵		۸۵٬۰۳۴	۰٫۹٪	۸۵٬۰۳۴
آروبا	۱۰۰٬۰۱۸	۶٬۸۰۰	۶۸٬۶۰۲	۷۵٫۳٪	۷۵٬۴۰۲
کرواسی	۴٬۴۹۱٬۵۴۳		۷۳٬۶۵۶	۱٫۶٪	۷۳٬۶۵۶
آندورا	۸۴٬۴۸۴	۲۹٬۹۰۷	۲۵٬۳۵۶	۶۸٫۷٪	۵۸٬۰۴۰
اسلواکی	۵٬۴۵۵٬۴۰۷		۴۳٬۱۶۴	۰٫۸٪	۴۳٬۱۶۴
نروژ	۴٬۶۴۴٬۴۵۷	۱۲٬۵۷۳	۲۳٬۶۷۷	۰٫۸٪	۳۶٬۲۵۰
روسیه	۱۴۰٬۷۰۲٬۰۹۴	۳٬۳۲۰	۲۰٬۰۰۰	۰٫۰۱٪	۲۳٬۳۲۰
نیوزیلند	۴٬۱۷۳٬۴۶۰	۲۱٬۶۴۵		۰٫۵٪	۲۱٬۶۴۵
گوآم	۱۵۴٬۸۰۵		۱۹٬۰۹۲	۱۲٫۳٪	۱۹٬۰۹۲
جزایر ویرجین ایالات متحده	۱۰۸٬۶۱۲	۱۶٬۷۸۸		۱۵٫۵٪	۱۶٬۷۸۸
چین	۱٬۳۴۵٬۷۵۱٬۰۰۰	۲٬۲۹۲	۱۲٬۸۳۵	۰٫۰۰۱۱۲۴٪	۱۵٬۱۲۷
لیتوانی	۳٬۵۶۵٬۲۰۵		۱۳٬۹۴۳	۰٫۴٪	۱۳٬۹۴۳
جبل طارق	۲۷٬۹۶۷	۱۳٬۸۵۷		۴۹٫۵٪	۱۳٬۸۵۷
قبرس	۷۹۲٬۶۰۴			۱٫۴٪	۱۱٬۰۴۴
ترکیه	۷۱٬۸۹۲٬۸۰۷	۳۸۰	۸٬۰۰۰	۰٫۰۱٪	۸٬۳۸۰
جامائیکا	۲٬۸۰۴٬۳۲۲	۸٬۰۰۰		۰٫۳٪	۸٬۰۰۰
لوکزامبورگ	۴۸۶٬۰۰۶	۳٬۰۰۰	۴٬۳۴۴	۱٫۵٪	۷٬۳۴۴
مالت	۴۰۳٬۵۳۲	۶٬۴۵۸		۱٫۶٪	۶٬۴۵۸
ترینیداد و توباگو	۱٬۰۴۷٬۳۶۶	۴٬۱۰۰		۰٫۴٪	۴٬۱۰۰
صحرای غربی	۵۱۳٬۰۰۰	n.a.	n.a.	n.a.	n.a.
سایر مهاجرین به اتحادیه اروپا.		۱٬۳۹۹٬۵۳۱			۱٬۳۹۹٬۵۳۱
دانشجویان بیگانه رشتهٔ زبان اسپانیایی			۲٬۸۹۵٬۵۶۲		۲٬۸۹۵٬۵۶۲
کلیه اسپانیایی دانان که اسپانیایی زبان اولشان است یا در کشورهایی با زبان رسمی اسپانیایی بسر می‌برند:		۴۲۷٬۴۴۰٬۰۵۳	۳۲٬۹۲۸٬۵۹۹		۴۶۰٬۳۶۸٬۶۵۲
همه اسپانیایی دان‌ها بعنوان زبان اول یا سایر:		۴۲۷٬۴۴۰٬۰۵۳	۸۹٬۹۸۳٬۳۹۹		۵۱۷٬۴۲۳٬۴۵۲

نمونه زبانی

لاتین	اسپانیایی	زبان گالیسی	پرتغالی	زبان آستوری	زبان آراگونی	زبان کاتالان	ایتالیایی	زبان فرانسه	زبان رومانیایی	فارسی
nos	nosotros	nós	nós (outros)	nós, nosotros	nusatros	nosaltres (archaically also nós)	noi (altri)	nous (autres)	noi	ما
frater germanum (lit. "true brother")	hermano	irmán	irmão	hermanu	chirmán	germà (archaically also frare)	fratello	frère	frate	برادر
dies Martis (Classical) feria tertia (Ecclesiastical)	martes	martes	terça-feira	martes	martes,"martz"	dimarts	martedì	mardi	marţi	سه شنبه
cantiō (nem, acc.), canticum	canción	canción/cançom	canção	canción (in asturian canciu)	canta	cançó	canzone	chanson	cântec	ترانه
magis or plus	más (archaically also plus)	máis	mais (archaically also chus/plus)	más	más,"més"	més (archaically also pus)	più	plus	mai/plus	بیشتر
manum sinistram (acc.)	mano izquierda (also mano siniestra)	man esquerda	mão esquerda (archaically also sẽestra)	mano esquierda (in asturian manzorga)	man cucha	mà esquerra	mano sinistra	main gauche	mâna stângă	چپ دست
nihil or nullam rem natam (acc.) (lit. "no thing born")	nada	nada/ren	nada (neca and nula rés in some expressions; archaically also rem)	nada (in asturian un res is the same of nada)	cosa	res	niente/nulla	rien/nul	nimic/nul	هیچ چیز

جستارهای وابسته

کشورهای اسپانیایی‌زبان

Spanish
Castilian
español, castellano
بیان	[espaˈɲol], [kasteˈʎano]
منطقه	اسپانیا, Hispanic America, گینه استوایی (see below)
تعداد گویشوران	۴۷۰ million (2016) ۵۷۰ million total speakers زبان دوم: ۹۰ million (no date)
تبار:	Indo-European زبان‌های ایتالی زبان‌های رومی‌تبار Western زبان‌های ایبریایی-رومی West-Iberian Castilian languages Spanish
شکل‌های اولیه	Old Spanish Spanish
سامانه نوشتاری	الفبای لاتین (الفبای اسپانیایی) Spanish Braille
شکل‌های علامت‌دار	Signed Spanish (Mexico, Spain, & presumably elsewhere)
وضعیت رسمی
زبان رسمی در	20 countries آرژانتین بولیوی شیلی کلمبیا کاستاریکا کوبا جمهوری دومینیکن اکوادور السالوادور گینه استوایی گواتمالا هندوراس مکزیک نیکاراگوئه پاناما پاراگوئه پرو اسپانیا اروگوئه ونزوئلا Dependent entity پورتوریکو Commonly used آندورا بلیز جبل طارق فیلیپین ایالات متحده آمریکا International Organizations الگو:Country data African Union اتحادیه اروپا مرکوسور سازمان کشورهای آمریکایی سازمان ملل متحد اتحادیه ملل آمریکای جنوبی (see many more)
تنظیم‌شده توسط	Association of Spanish Language Academies (Real Academia Española and 22 other national Spanish language academies)
کدهای زبان
ایزو ۶۳۹-۱	`es`
ایزو ۶۳۹-۲	`spa`
ایزو ۶۳۹-۳	`spa`
گلاتولوگ
زبان‌شناسی	`51-AAA-b`